dr Elżbieta Walter

E-mail: e.walter{at}uw.edu.pl

Kierunek badań

  • bengalistyka: język i współczesna literatura bengalska (Bengal Zachodni i Bangladesz)
  • gramatyka języka bengalskiego
  • przekłady z języka bengalskiego
  • folklor i kultura Bengalu Zachodniego

Dane biograficzne

  • 1973 – magister filologii orientalnej w zakresie indianistyki, Wydział Filologii Obcych UW (Bengalska adaptacja Ramajany sanskryckiej –  na przykładzie Ramajany Kryttibasza Odżhy)
  • 1983 – doktor nauk humanistycznych, Instytut Orientalistyczny UW (Powieści historyczne Bankimchandra Chatterji’ego jako wyraz stosunku dziewiętnastowiecznej inteligencji bengalskiej do historii)
  • pracownik Uniwersytetu Warszawskiego w latach 1973-2015. W latach 2009-2015 na stanowisku docenta Wydziału Orientalistycznego UW

Stypendia, wyjazdy naukowe

  • 1976-1979 – stypendium rządu indyjskiego (ICCR) w Visva-Bharati University, Santiniketan (Bengal Zachodni, Indie)
  • 1988 – stypendium rządu indyjskiego (ICCR) w Visva Bharati University, Santiniketan; Jadavpur University, Kalkuta
  • 1997 – stypendium rządu indyjskiego (ICCR) w Visva Bharati University, Santiniketan; Jadavpur University, Kalkuta
  • 1997 – visiting scholar w Bangla Akademi, Dhaka (Bangladesz)

Wyróżnienia

● 2022 – Dyplom Dziekana Wydziału Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego  w uznaniu wybitnych osiągnięć dydaktycznych i zasług dla orientalistyki warszawskiej (przyznany z okazji 90. rocznicy powstania Instytutu Orientalistycznego)

Działalność dydaktyczna

Promotorka 58. prac magisterskich i licencjackich na indologii oraz w Studium Stosunków Międzykulturowych WO UW (w tym 8 jako współpromotorka)

Główne publikacje

Monografie autorskie

• Gramatyka języka bengalskiego, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa 2008, 436 stron.

Monografie współautorskie

  • Rabindranath Tagore, Poeta świata. Antologia, (redakcja naukowa E. Walter),  Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2011:
    • Wprowadzenie, s. 15-19.
    • Młody arystokrata (współaut. z B. Śliwczyńską), s. 63-64.
    • Bard z Bengalu, s. 111-112.
    • Człowiek teatru (współaut. z B. Grabowską), s. 123-125.
    • Poczta, s.126-128.
    • Kronikarz liryczny, s. 175-178.
    • Moralista, s. 197.
    • Noblista, s. 320-323.
    • Pedagog, s. 333-336.
    • Poeta barwy i kreski, s. 379-383.

• Z dziejów teatru i dramatu bengalskiego (współaut. z B. Grabowską i B. Śliwczyńską), Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa 1999, s. 9-10, 84-99, 305-309.

•  B. Grabowska, E. Walter, Zarys historii literatury Bengalu, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1998, s. 70-77, 127-134, 183-203.

Rozdziały w monografiach

  • Rabindranath Tagore: A Timeless Mind, w: Commemorating the 150th Birthday Anniversary of Rabindranath Tagore, pod red. Amalendu Biswas, Christine Marsh, Kalyan Kundu, The Tagore Centre UK in Collaboration with Indian Council for Cultural Relations 2011, s. 309-322.
  • Poland, w: Rabindranath Tagore: One Hundred years of Global Reception, pod red. Martin Kämpchen, Imre Bangha, Uma Das Gupta, Orient Black Swan, Hyderabad 2014, s. 308-319.
  • Ludowe malarstwo narracyjne w Bengalu Zachodnim, w: Sztuka i kultura wizualna Indii. Art and Visual Culture of India, pod red. Piotr Balcerowicza, Jerzego Malinowskiego,  DiG, Warszawa 2010, s. 69-77.
  • Bengali Studies in Poland, w: Teaching on India in Central and Eastern Europe. Contributions to the 1st Central & Easter European Indological Conference on Regional Cooperation (Warsaw, 15-17 September 2005), pod red. D. Stasik, A. Trynkowskiej,  Dom Wydawniczy ELIPSA, Warszawa 2007, s. 102-108.
  • Bengalistyka, w: 75 lat Instytutu Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego, pod red. M. Popko, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2007, s. 133-139.
  • Bengalistyka w Instytucie Orientalistycznym Uniwersytetu Warszawskiego, w: Szkice z dziejów polskiej orientalistyki, t. 4, pod red. T. Majdy, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2007, s. 95-126.
  • On Polish Translations of Rabindranath Tagore’s Writings, w: India in Warsaw. Indie w Warszawie. Tom upamiętniający 50-lecie powojennej indologii na Uniwersytecie Warszawskim, pod red. D. Stasik, A. Trynkowskiej,  Dom Wydawniczy ELIPSA, Warszawa 2006, s. 100-110.
  • Sztuka czy rzemiosło. Kilka refleksji na temat przekładu z języka bengalskiego, w: O pięknie i niewierności, czyli o przekładach z literatur orientalnych, pod red. S. Grodzińskiego, P. Balcerowicza, Instytut Orientalistyczny, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2002, s. 118-129.
  • Bengali Studies in Warsaw, w: Proceedings of International Conference on Sanskrit and Related Studies to Commemorate the Centenary of the Birth of Stanisław Schayer (1899-1941), Warsaw University, Poland, October 7-10, 1999, pod red. P. Balcerowicza, M. Mejora, Instytut Orientalistyczny, Uniwersytet Warszawski, Warsaw 2000, s. 42-48.

Artykuły w czasopismach

  • Rabindranath Tagore’s staging of The Post Office in the Polish Culture, „Visual Arts – The India Habitat Centre’s Art Journal”, nr 10, 2012, s. 42-52.
  • Poczta Rabindranatha Tagore’a  w Polsce, „Przegląd Orientalistyczny”, nr 1-2, 2011, s. 3-15.
  • Dramaturgia Badala Sarkara, „Dialog”, nr 1, 2007, s. 152-153.
  • On the Incompatibility of the Bengali Script and Pronunciation, “Rocznik Orientalistyczny”, t. LX, nr 2, 2007, s. 283-289.
  • Taslima Nasrin – skandalistka czy ofiara?, „Przegląd Orientalistyczny”, nr  3-4, 2006, s. 219-222.
  • Wprowadzenie do języka bengalskiego, „Studia Indologiczne” 10 (2003), s. 209-240.
  • Słownictwo języka bengalskiego, „Acta Philologica”, nr 24, 1997, s. 123–132.
  • Przekład – sztuka czy rzemiosło (z problemów nad przekładem bengalskiej prozy), „Przegląd Orientalistyczny”, nr 1–2, 1997, s. 27–33.
  • Powieści historyczne Bankimchandry Chatterjiego jako wyraz nacjonalizmu hinduskiego, „Acta Philologica”, nr 23, 1996, s. 31–44.
  • Problem szowinizmu religijnego w twórczości Bankimchandry Chatterjiego, ”Classica Wratislavensia” XVII, 1993, s. 61–69.
  • Bankimchandra Chatterji a Brytyjczycy, „Przegląd Orientalistyczny”, nr 3–4, 1982, s. 135–142.
  • Początki bengalskiej literatury historycznej (do roku 1865), „Przegląd Orientalistyczny”, nr 4, 1981, s. 341–349.
  • Szottepir-panchali, „Zagadnienia Rodzajów Literackich”, t. XXI, nr 1, 1978, s. 124-125.
  • Bengalska adaptacja Ramajany, „Przegląd Orientalistyczny”, nr 1, 1977, s. 13–18.
  • Początki literatury muzułmańskiej w języku bengalskim, „Przegląd Orientalistyczny”, nr 9, 1975, s. 121–127.

Ponadto

Autorstwo 35 haseł do Słownika mitologii hinduskiej, pod red. nauk. A. Ługowskiego, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa 1994.

Przekłady

Z języka bengalskiego

Publikacje książkowe

  • W: Rabindranath Tagore, Poeta świata, Antologia, pod red. nauk. E. Walter, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa  2011:
    • „Wspomnienia z mojego życia, s. 66-82.
    • „Wiersze”, s. 99, 100-101, 105, 106.
    • „Pieśni”, s. 113-118.
    • „Poczta”, s. 129-154.
    • „Posag”, s. 179-186.
    • „Subha”, s. 187-193.
    • „Opowieść o papudze”, s. 198-201.
    • „Duch Władcy”, s. 202-205.
    • „Błazen”, s. 206-208.
    • „Pytanie”, s. 209-210.
    • „Drobinki”, s. 216.
    • „Iskierki”, s. 217.
    • „Zapiski”, s. 218 (razem z T. Robaczewskim).
    • „Zbłąkane ptaki”, s. 220.
    • „Świetliki”, s. 221. „Wiersze dla dzieci”, s. 228, 238.

● W: B. Grabowska, B. Śliwczyńska, E. Walter, Z dziejów teatru i dramatu bengalskiego, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa 1999: Rabindranath Tagore, Poczta, s. 221-253. Rabindranath Tagore, Król ciemnej komnaty (fragmenty), s. 173-219.

● Bibhutibhushan Banerji, Pieśń z drogi, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa 1994, s. 324.

● Maitreyi Devi, Mircea, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1993, s. 262.

● Satyajit Ray, Podróże profesora Śanku, Nasza Księgarnia, Warszawa 1982, s. 177.

● W: Taniec siedmiu zasłon, opowiadania indyjskie, Czytelnik, Warszawa 1977, s. 292: Rabindranath Tagore, „Zeszyt”, s. 33-42; „Głupota Ramkanaja”, s. 154-161; „Posag”, s. 232-242; „Szubha”, s. 243-252. Poroszuram, „Starość Jajatiego”, s. 202-215.

W czasopismach

  • Badal Sarkar, Nasienie, „Dialog”, nr 1, 2007, s. 148-151.
  • Rabindranath Tagore, Opowieść o papudze „Przegląd Orientalistyczny”, nr 1–2, 2006, s. 99-101.
  • Taslima Nasrin, Wiersze, „Przegląd Orientalistyczny”, nr 3–4, 2006, s. 223-225.
  • Tarashankar Banerji, Skąd się wzięła śmierć?, „Przegląd Orientalistyczny”, 2003, s. 71–73.
  • Banaphul, Tilottoma, „Przegląd Orientalistyczny”, nr 3-4, 2001, s. 209-214.
  • Rabindranath Tagore, Wspomnienia z mojego życia, „Przegląd Orientalistyczny”, nr 1(141), 1987, s. 75–81.
  • Banaphul, Śmierć czytelnika, „Kontynenty”, nr 1, 1981, s. 32.
  • Banaphul, Nieuchwytna, „Kontynenty”, nr 2, 1981, s. 33.
  • Rabindranath Tagore, Dom i świat, „Kontynenty”, 1980, s. 32–33.
  • Banaphul, Matka Ganeśi oraz Banaphul, Płacz kobiety, „Zwierciadło”, nr 50, 1979, s. 12.
  • Bankimchandra Chatterji, Komolakanto, „Przegląd Orientalistyczny”, nr 2, 1977, s. 125–129.
  • Rabindranath Tagore, Zeszyt, „Przegląd Orientalistyczny”, nr 3, 1974, s. 285–289.
  • Rajshekhar Basu, Czarownica, „ITD”, nr 41, 1975, s. 17.

Na język bengalski

  • Przekład (wraz ze wstępem) 16 wierszy Marii Pawlikowskiej- Jasnorzewskiej, w: „Ei Samay” (Literary and Cultural Monthly Magazine), Midnapore, vol. 3, no. 10, January 1984.
  • Śilpi, przekład opowiadania Sławomira Mrożka Artysta, w: „Banglabajar Patrika”, 13 March 1997, Bangladesh, s. 5.

Na język orija

● Przekład 29 wierszy: Sweta hanseera jwalaa, Oriya Translation of Love-poems of Maria Pawlikowska, tr. by Shyamsundar Mohapatra and Elzbieta Walter, Surendra Nath Jagadeb Mahanadi Books, Cuttak 1981.

Z języka angielskiego

  • Lal Behari Day, Opowieści ludowe Bengalu, drugie wydanie: Wydawnictwo Replika, Poznań 2025, s. 317; pierwsze wydanie: Nasza Księgarnia, Warszawa 1986.
  • Sługa lamy, Baśnie tybetańskie, Media Rodzina, Poznań 2017.
  • Sekret życia, Baśnie hinduskie, Media Rodzina, Poznań, 2014.
  • Girish Karnad, Album ślubny, ADiT, Warszawa 2012.

W formie artykułów i rozdziałów

  • Amartya Sen, Tagore i Indie, w: Rabindranath Tagore, Poeta świata, Antologia, red. nauk. E. Walter, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2011, s. 23-60 oraz  Rabindranath Tagore, O malarstwie, w: ibidem, s. 384-387.
  • Meenakshi Mukherjee, Początki powieści w Indiach, w: Historia anglojęzycznej literatury indyjskiej, pod red. Arvind Krishana Mehrotra, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa 2007, s. 130-145.
  • Amit Chaudhuri, Twórczość Rabindranath Tagore’a w języku angielskim, w: Historia anglojęzycznej literatury indyjskiej, pod red. Arvind Krishana Mehrotra, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa 2007, s. 146-167.
  •  Tony K. Stewart, Bogini Szaszthi – opiekunka dzieci, w: Praktyki religijne w Indiach, pod red. Donald S. Lopez, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa 2001, s. 425-440 oraz Tony K. Stewart, Walka z boginią ospy: Pieśni ku chwale Śitali, w: ibidem, s. 466-475.

Ponadto

  • Przekład dla teatru: Nabaneeta Dev Sen, Indyjska Medea, dramat w jednym akcie, Teatr Wolandejski, polska prapremiera 21 października 2007, Dom Sztuki, Warszawa.
  • Przekład audiowizualny ścieżki dźwiękowej do filmu Kiniarze z Kalkuty (Battu’s Bioscop), reż. Andrzej Fidyk, 1998.
  • Adaptacja: Ramajana, Wydawnictwo Alfa, Warszawa 1993, s. 255.

Artykuły popularnonaukowe

  • Języki Indii, „Poznaj Świat”, nr 9, 1975, s. 37-38.
  • Malarstwo ludowe Bengalu, „Kontynenty”, nr 10, 1979, s. 23-25.
  • Śantinikietan – gdzie świat miał się spotkać w jednym gnieździe, „Kontynenty”, nr 4, 1980, s. 33-34.
  • Malarstwo ludowe Bengalu, w: Ludowe malarstwo Indii, Bengal Bihar Orisa, katalog wystawy Muzeum Azji i Pacyfiku, Galeria Nusantara, Warszawa 1980, s. 2-12.
  • Durga, Lakszmi, Kali…, „Kontynenty”, nr 7, 1981, s. 8-9.
  • Stopa bogini, „Razem”, 24 lipca 1988, s. 22-23.
  • Satyajit Ray (1921-1992), „Kino”, nr 7, 1992, s. 40-41.
  • „Przybytek spokoju”, Wędrówki azjatyckie, „Życie Warszawy”, 6-7 listopada 1993, s. 7.
  • Złoty trójkąt Orisy, Wędrówki azjatyckie, „Życie Warszawy”, 25-26 września 1993, s. 7.
  • Tadż Mahal, Wędrówki azjatyckie, „Życie Warszawy”, 6-7 lipca 1996, s. 9.
  •  Śrawana Belagola, Wędrówki azjatyckie, „Życie Warszawy”, 27-27 lipca 1996, s. 9.
  • Kalkuta, Wędrówki azjatyckie, „Życie Warszawy”, 14-15 września 1996, s.10.

Wywiady w języku bengalskim

  • Elzbieta Waltarer saksatkar, „Banglabajar Patrika”, Dhaka, 13 marca 1997, s. 5.
  • Dr Elzbieta Walter-er sange kichuksan, „Daily Ajker Kagaj”, Dhaka, 13 marca 1997, s. 13.
  • Elzbieta Waltarer saksatkar, „Bhorer Kagaj”, Dhaka, 4 kwietnia 1997, s. 16.